گال بیماری پوستی است که در اثر مایت Eriophyes tiliae ایجاد می شود و بیشترین این مایتها در بدن کبوتران و پرندگان وحشی زندگی می کنند. زمانی که این پرندگان در نزدیکی منازل لانه سازی می کنند از طریق کانالهای کولر و سقف های کاذب مایت ها به داخل منازل راه پیدا می کنند و تکثیر می شوند. نام گال از زبان فرانسه گرفته شده و تا قبل از آن نام این بیماری جرب نامیده می شد.
بیماری گال که با خارش و ضایعات پوستی خود را نشان می دهند. یک بیماری عفونی است این مایت انگلی پوست را سوراخ می کند و به زیر پوست وارد می شود و بعد از یک ماه بعد از ورود به بدن بیمار متوجه علائم گال می شود بیماری با خارش شدید شروع و بیشتر خارش در شب اتفاق می افتد انگل ها در هنگام گرم شدن بدن و دوش آبگرم فعال تر می شوند و خارش شروع می شود از علائم گال ایجاد ناولهای کوچک و قرمز شدن تظاهر دانه هایی به شکل مروارید روی پوست می باشد این انگل تونلهای پوست هستند و در هر شبانه روز 2تا 3 میلی متر پیشروی می کند . مایت ماده در طول زندگی 4 تا 5 هفته ای خود داخل تونلها حدود 40 تا 50 تخم می گذارد که بعد از 3تا 6 روز لاروهایی از داخل تخم ها بیرون می آید که از سلولهای پوست تغذیه می کنند و تونلهای جدید حفر می کنند. دوره زندگی ازتخم تا مایت بالغ 10 تا 24 روز است و راه اصلی انتقال تماس نزدیک حداقل 15 دقیقه با افراد آلوده و گاهی از طریق وسایل آلوده است.
پس در واقع، گال هم نام یک کنهی موذی است و هم بیماریای که این کنه ایجاد میکند! این موجودات ریز و نامرئی تونلهایی زیر پوست میسازند و همانجا تخمریزی میکنند. بدن هم که از حضور مهمانان ناخوانده خوشش نمیآید، واکنش نشان داده و باعث خارشهای شدید و بثورات قرمز میشود. علائم ممکن است تا چند هفته پس از آلودگی ظاهر نشوند، اما در همین مدت فرد میتواند بیماری را به دیگران منتقل کند. اگر درمان نشود، خاراندن مداوم میتواند منجر به زخمهای عفونی شود. درمان گال شامل کرمهای ضدکنه، داروهای خوراکی و رعایت بهداشت فردی است، اما فقط درمان فرد کافی نیست! لباسها، ملافهها و وسایل شخصی باید با آب داغ شسته شوند، و در موارد شدید حتی سمپاشی محیط نیز ممکن است لازم باشد تا از بازگشت دوبارهی این کنهی مزاحم جلوگیری شود.
اما چگونه میتوانیم این انگل مزاحم را بهطور کامل از بین ببریم؟ در ادامه، روشهای قطعی درمان گال، از درمانهای دارویی تا سمپاشی گال برای پاکسازی محیط را بررسی میکنیم. پس همراه باشید تا گال را بهتر بشناسید و راههای خلاص شدن از آن را یاد بگیرید!
تماس :۰۹۱۲۰۳۲۶۳۶۹
سمپاشی گال در تهران 09120326369
سمپاشی گال در شیراز 09179208486
سمپاشی گال در بوشهر 09175628486
حشره گال چیست و چطور وارد بدن انسان میشود؟
گال یک بیماری پوستی مسری است که توسط کنهای ریز و میکروسکوپی به نام Sarcoptes scabiei ایجاد میشود. این حشرهی مزاحم عاشق زندگی در زیر پوست انسان است! کنه ماده پس از تماس با پوست، با سوراخ کردن لایههای سطحی، به درون آن نفوذ میکند و شروع به تخمریزی میکند. در طول چند روز، تخمها تبدیل به لارو میشوند و همین روند ادامه پیدا میکند. این حشرات در محیطهای گرم و مرطوب بدن، مانند بین انگشتان، مچ دست، زیر بغل، کشاله ران و دور ناف، بیشتر فعالیت میکنند. هر چقدر تعداد کنهها بیشتر شود، علائم بیماری شدیدتر میشود.
آشنایی با انواع گال: کدام نوع را دارید و چطور درمانش کنید؟
اگر با خارش شدید، جوشهای ریز و احساس ناراحتی در پوست مواجه شدهاید، احتمال دارد به بیماری گال مبتلا شده باشید. اما آیا میدانستید که این بیماری تنها یک نوع ندارد؟ گال انواع مختلفی دارد، از جمله گال معمولی، گال گرهای و گال نروژی که هرکدام علائم، شدت و روش درمان مخصوص به خود را دارند.
شاید از خودتان بپرسید:
✔️ چرا برخی افراد خارش شدیدتری دارند و برخی نه؟
✔️ آیا ممکن است درمان گال در یک فرد طولانیتر از دیگری باشد؟
✔️ چطور بفهمم که چه نوع گالی دارم؟
در ادامه، با جزئیات هر نوع گال آشنا میشوید تا بدانید با چه چیزی طرف هستید و چگونه باید آن را درمان کنید.
۱. گال معمولی: رایجترین نوع که اکثر افراد به آن مبتلا میشوند
گال معمولی همان نوعی است که اغلب افراد آن را تجربه میکنند. این نوع از گال معمولاً با تماس مستقیم از فردی به فرد دیگر منتقل شده و اولین علامت آن خارش شدید، بهخصوص در شب است. اما چرا شبها بدتر میشود؟ چون مایت گال (کنه عامل بیماری) شبها فعالیت بیشتری دارد و باعث تحریک بیشتر پوست میشود.
🔹 علائم گال معمولی:
✔️ خارش شدید، مخصوصاً در شب
✔️ بثورات قرمز رنگ و جوشهای ریز
✔️ خطوط باریک روی پوست که مسیر حرکت کنهها را نشان میدهد
✔️ بیشتر در نواحی بین انگشتان، مچ دست، زیر بغل، کشاله ران و اطراف شکم دیده میشود
❓ چگونه گال معمولی را درمان کنیم؟
خوشبختانه، گال معمولی با درمانهای استاندارد مثل کرم پرمترین و قرص ایورمکتین قابل کنترل است. اما اگر درمان را جدی نگیرید، ممکن است به نوع شدیدتر گال گرهای تبدیل شود.
۲. گال گرهای: چرا حتی بعد از درمان هنوز خارش دارید؟
یکی از بزرگترین نگرانیهای افراد مبتلا به گال این است که بعد از درمان، هنوز هم خارش و دانههای قرمز دارند. آیا این یعنی هنوز بیمار هستند؟ نه لزوماً! این مشکل در افرادی دیده میشود که دچار گال گرهای (Nodular Scabies) شدهاند.
🔹 گال گرهای چیست؟
گال گرهای زمانی اتفاق میافتد که سیستم ایمنی بدن به شدت به حضور مایتها واکنش نشان داده و باعث ایجاد تودههای قرمز و خارشدار (گرههای پوستی) میشود. حتی اگر تمام کنههای گال از بین رفته باشند، این گرهها ممکن است چند هفته تا چند ماه باقی بمانند!
🔹 علائم گال گرهای:
✔️ تودههای قرمز و برجسته (معمولاً روی کشاله ران، زیر بغل، و باسن)
✔️ خارش شدید که حتی بعد از درمان هم ممکن است باقی بماند
✔️ مقاومت نسبت به درمانهای معمولی
❓ چگونه گال گرهای را درمان کنیم؟
اگر فکر میکنید که دیگر نباید کنهای در بدن شما باشد ولی همچنان دچار خارش و برآمدگیهای قرمز هستید، بهترین کار این است که به پزشک مراجعه کنید. معمولاً علاوه بر کرمهای ضدکنه مثل پرمترین، نیاز به استفاده از کرمهای ضدالتهاب یا حتی تزریق داروهای استروئیدی برای کاهش واکنشهای ایمنی بدن خواهید داشت.
۳. گال نروژی: شدیدترین نوع گال که درمان خاصی نیاز دارد
اگر سیستم ایمنی ضعیفی دارید یا گال را برای مدت طولانی درمان نکردهاید، ممکن است به گال نروژی (Crusted Scabies) مبتلا شوید. این نوع بسیار شدید و مسریتر از گال معمولی است و نیاز به درمانهای تهاجمیتری دارد.
🔹 گال نروژی چیست؟
برخلاف گال معمولی که فقط چند ده یا چند صد کنه روی پوست فرد دارد، در گال نروژی ممکن است میلیونها کنه روی بدن فرد زندگی کنند! این موضوع باعث میشود که پوست ضخیم، پوستهپوسته و بسیار آلوده به کنههای گال شود.
🔹 علائم گال نروژی:
✔️ پوستههای ضخیم روی پوست که ممکن است زردرنگ و ترکخورده باشند
✔️ خارش کمتر از سایر انواع گال (چون سیستم ایمنی ضعیفتر به آن واکنش نشان میدهد)
✔️ بسیار مسری – حتی لمس کردن لباس یا ملافه فرد مبتلا میتواند باعث انتقال شود
✔️ بیشتر در افراد دارای نقص ایمنی، سالمندان و بیماران بستری دیده میشود
❓ چگونه گال نروژی را درمان کنیم؟
✅ درمان گال نروژی بسیار سختتر از انواع دیگر گال است. معمولاً نیاز به مصرف چندین دوز از قرص ایورمکتین همراه با درمانهای موضعی مثل پرمترین یا لیندان وجود دارد. علاوه بر این، چون این نوع گال بسیار مسری است، باید محیط خانه و وسایل فرد نیز به طور کامل ضدعفونی شود.
📌 در موارد شدید، حتی ممکن است نیاز به بستری شدن فرد در بیمارستان باشد.
علائم گال چیست و از کجا بفهمیم گال داریم؟
علائم گال معمولاً دو تا چهار هفته بعد از آلودگی ظاهر میشوند (مگر اینکه فرد قبلاً به گال مبتلا شده باشد، که در این صورت علائم سریعتر بروز پیدا میکند). این نشانهها شامل موارد زیر هستند:
-
خارش شدید، بهخصوص شبها – کنهها شبها فعالتر هستند و باعث تشدید خارش میشوند.
-
بثورات پوستی و قرمزی – لکههای قرمز، برجستگیهای کوچک و حتی تاولهایی که نشاندهنده واکنش آلرژیک بدن به کنهها هستند.
-
خطوط باریک روی پوست – این خطوط نشانه تونلهایی است که کنهها در پوست حفر کردهاند.
-
زخم و عفونتهای پوستی – خراشیدن بیشازحد میتواند زخمهای باز ایجاد کند که محل مناسبی برای عفونتهای باکتریایی است.
چگونه گال میگیریم و راههای انتقال آن چیست؟
گال از طریق تماس مستقیم پوستی با فرد آلوده، مانند گرفتن دست یا خوابیدن در کنار فرد مبتلا، منتقل میشود. همچنین، استفاده از وسایل شخصی مشترک مانند لباس، ملحفه، حوله و حتی مبلهایی که فرد آلوده روی آن نشسته باشد، میتواند باعث انتقال کنهها شود. این کنهها میتوانند برای چند روز خارج از بدن انسان زنده بمانند و منتظر یک میزبان جدید بمانند!
چگونه مایت گال را از بین ببریم و گال را درمان کنیم؟
مبارزه با گال شامل دو بخش اصلی است: از بین بردن کنهی گال (مایت گال) از محیط و درمان فرد مبتلا. اگر فقط یکی از این مراحل انجام شود، احتمال بازگشت بیماری بسیار زیاد خواهد بود. در ادامه به روشهای قطعی از بین بردن این انگل و راههای درمان قطعی گال میپردازیم.
چطور گال را درمان کنم؟ روشهای قطعی درمان
برای ریشهکنی کامل کنههای گال از بدن و جلوگیری از بازگشت بیماری، درمان دارویی و رعایت دقیق بهداشت فردی از اهمیت ویژهای برخوردار است. در ادامه، به تفصیل به روشهای درمانی اشاره خواهیم کرد:
-
کرمهای ضد گال (پرمترین ۵٪)
-
نحوه عملکرد: کرم پرمترین حاوی مادهای شیمیایی است که بر سیستم عصبی کنههای گال اثر گذاشته و آنها را فلج میکند و از بین میبرد. این دارو به عنوان مؤثرترین درمان گال شناخته میشود زیرا هم کنههای بالغ و هم تخمهای آنها را نابود میکند.
-
روش استفاده صحیح: بسیار مهم است که کرم پرمترین به درستی استفاده شود تا اثربخشی کامل داشته باشد.
-
زمان مصرف: بهترین زمان استفاده شب قبل از خواب است، زیرا در طول شب دارو به خوبی جذب پوست شده و کنهها در این زمان فعالتر هستند.
-
نحوه استعمال: کرم باید به صورت یک لایه نازک بر روی تمام سطح پوست بدن، از گردن به پایین مالیده شود. مناطقی مانند بین انگشتان دست و پا، زیر بغل، کشاله ران، ناحیه تناسلی، زیر ناخنها و کف پاها باید به دقت پوشانده شوند. برای کودکان و نوزادان، در صورت دستور پزشک، ممکن است لازم باشد کرم به صورت و گردن (به جز اطراف چشم و دهان) نیز مالیده شود.
-
مدت زمان ماندگاری: کرم باید به مدت ۸ تا ۱۲ ساعت روی پوست باقی بماند. پس از این مدت، میتوان آن را با آب و صابون شست.
-
تکرار درمان: معمولاً لازم است درمان با کرم پرمترین بعد از یک هفته تکرار شود. این کار برای از بین بردن کنههایی است که ممکن است از تخم خارج شده باشند و در نوبت اول درمان از بین نرفتهاند.
-
نکات مهم:
-
پرمترین به طور کلی داروی بیخطری است و برای بیشتر افراد، از جمله کودکان بالای دو ماه و زنان باردار و شیرده، قابل استفاده است. با این حال، همواره قبل از مصرف هر دارویی، مشورت با پزشک توصیه میشود.
-
ممکن است پس از استفاده از کرم، کمی سوزش یا خارش خفیف در ناحیه پوست ایجاد شود که معمولاً طبیعی است و جای نگرانی ندارد.
-
لوسیون یا شامپوی لیندان
-
نحوه عملکرد: لیندان نیز یک داروی ضد کنه قوی است که با اثر بر سیستم عصبی کنهها آنها را از بین میبرد.
-
محدودیتها و عوارض جانبی: لیندان به دلیل احتمال جذب از طریق پوست و عوارض جانبی بالقوه، مانند تحریک پوست، سردرد، سرگیجه و در موارد نادر تشنج، کمتر از پرمترین توصیه میشود.
-
موارد منع مصرف: استفاده از لیندان برای زنان باردار و شیرده، کودکان زیر ۱۰ سال، افراد مبتلا به بیماریهای عصبی مانند صرع، و افرادی که پوست تحریکشده یا زخم باز دارند، توصیه نمیشود.
-
شرایط استفاده خاص: در شرایط خاص و فقط با تجویز و نظارت دقیق پزشک، ممکن است لیندان برای درمان گال در مواردی که به سایر درمانها پاسخ نداده است، مورد استفاده قرار گیرد. در صورت تجویز لیندان، باید دستورالعملهای پزشک را به دقت دنبال کنید و از مصرف بیش از حد دارو خودداری کنید.
-
قرص ایورمکتین
-
نحوه عملکرد: ایورمکتین یک داروی خوراکی ضد انگل است که در درمان گال نیز مؤثر است. این دارو با فلج کردن کنهها و از بین بردن آنها عمل میکند.
-
موارد استفاده: قرص ایورمکتین معمولاً برای درمان گال شدید، گال پوستهپوسته (گال نروژی) و در مواردی که درمانهای موضعی (کرم و لوسیون) مؤثر نبودهاند، تجویز میشود. همچنین در مواردی که تعداد زیادی از افراد در یک محیط بسته مانند خانه سالمندان یا سربازخانهها به گال مبتلا شدهاند، ممکن است ایورمکتین به صورت گسترده برای کنترل بیماری استفاده شود.
-
نحوه مصرف: معمولاً پزشک قرص ایورمکتین را در دو دوز به فاصله یک هفته تجویز میکند. دوز دارو بر اساس وزن بیمار تعیین میشود.
-
مزایا: ایورمکتین به صورت خوراکی مصرف میشود و استفاده از آن برای برخی افراد راحتتر از کرمهای موضعی است، به خصوص برای افرادی که پوست حساسی دارند یا نمیتوانند کرم را به طور کامل روی بدن خود بمالند.
-
عوارض جانبی: عوارض جانبی ایورمکتین معمولاً خفیف و گذرا هستند و شامل مواردی مانند سردرد، سرگیجه، تهوع و خارش میشوند. با این حال، قبل از مصرف این دارو، حتماً باید با پزشک مشورت کنید و سابقه پزشکی خود را به او اطلاع دهید.
-
آنتیهیستامینها و کرمهای ضدخارش
-
نقش داروهای کمکی: آنتیهیستامینها و کرمهای ضدخارش گال را درمان نمیکنند، بلکه به تسکین علائم آزاردهنده گال مانند خارش و التهاب پوست کمک میکنند.
-
آنتیهیستامینها: خارش گال ناشی از واکنش آلرژیک بدن به کنهها و مواد دفعی آنها است. آنتیهیستامینها داروهایی هستند که اثرات هیستامین، مادهای که در واکنشهای آلرژیک در بدن آزاد میشود، را کاهش میدهند و در نتیجه خارش را تسکین میدهند. آنتیهیستامینها به صورت قرص و شربت در دسترس هستند و پزشک ممکن است یک نوع آنتیهیستامین مناسب برای شما تجویز کند.
-
کرمهای ضدخارش (کرمهای کورتیکواستروئیدی ضعیف): کرمهای کورتیکواستروئیدی ضعیف مانند کرم هیدروکورتیزون میتوانند به کاهش التهاب و قرمزی پوست کمک کنند و خارش را تسکین دهند. این کرمها باید فقط بر روی نواحی ملتهب پوست و طبق دستور پزشک استفاده شوند. مصرف طولانی مدت کرمهای کورتیکواستروئیدی میتواند عوارض جانبی داشته باشد، بنابراین باید از مصرف خودسرانه و طولانی مدت آنها خودداری شود.
-
تداوم خارش پس از درمان: مهم است بدانید که خارش گال حتی پس از از بین رفتن کنهها ممکن است تا چند هفته ادامه داشته باشد. این خارش به دلیل واکنش آلرژیک بدن به کنههای مرده و مواد دفعی آنها است و به تدریج کاهش مییابد. در این مدت میتوانید از آنتیهیستامینها و کرمهای ضدخارش طبق دستور پزشک برای تسکین خارش استفاده کنید.
چگونه گال را از خانه پاک کنیم؟ راهکارهای فوری
برای جلوگیری از بازگشت مجدد گال، علاوه بر درمان فرد مبتلا، باید محیط زندگی را نیز از کنههای گال پاکسازی کرد. کنههای گال میتوانند برای مدت محدودی (حدود ۲ تا ۳ روز) خارج از بدن انسان زنده بمانند و در لباسها، ملافهها و وسایل شخصی پنهان شوند. رعایت نکات زیر برای از بین بردن کنهها از محیط ضروری است:
-
شستشوی لباسها و ملافهها با آب داغ (۶۰ درجه به بالا)
-
اهمیت آب داغ: کنههای گال در دمای بالا از بین میروند. شستشوی لباسها و ملافهها با آب داغ (حداقل ۶۰ درجه سانتیگراد یا ۱۴۰ درجه فارنهایت) به طور مؤثری کنهها و تخمهای آنها را نابود میکند.
-
وسایل قابل شستشو: تمام لباسها، ملافهها، روبالشیها، حولهها، لباسهای زیر، لباسهای خواب و هر چیز دیگری که فرد آلوده در طول چند روز گذشته با آن تماس داشته است، باید با آب داغ شسته شوند. حتی لباسهای نسبتاً تمیز را نیز احتیاطاً بشویید، زیرا ممکن است کنهها به آنها منتقل شده باشند.
-
خشک کردن با حرارت بالا: پس از شستشو با آب داغ، لباسها و ملافهها را با خشککن با حرارت بالا خشک کنید. حرارت بالای خشککن نیز به از بین رفتن کنههای احتمالی باقیمانده کمک میکند.
-
اتو کردن لباسها و ملحفهها
-
حرارت مستقیم: اتو کردن لباسها و ملحفهها با اتو داغ، یک روش تکمیلی برای اطمینان از نابودی کامل کنهها است. حرارت مستقیم اتو کنهها و تخمهای آنها را به سرعت از بین میبرد.
-
نواحی مورد توجه: به خصوص درزها، چینها و قسمتهای ضخیم لباسها و ملحفهها را به دقت اتو کنید.
-
نگهداری وسایل غیرقابل شستشو در کیسه پلاستیکی
-
محرومیت از میزبان: کنههای گال برای زنده ماندن به میزبان انسانی نیاز دارند. اگر وسایل غیرقابل شستشو مانند بالش، پتوهای ضخیم، عروسکهای پارچهای و کفشها را به مدت حداقل ۷ روز در کیسه پلاستیکی دربسته قرار دهید، کنهها به دلیل عدم دسترسی به میزبان و تغذیه، از بین خواهند رفت.
-
انواع کیسه: از کیسههای پلاستیکی ضخیم و دربسته استفاده کنید تا از خروج کنهها و ورود هوا جلوگیری شود.
-
تمیز کردن مبلمان و تشکها
-
جاروبرقی قوی: تشکها، مبلها، صندلیهای پارچهای، فرشها و موکتها را با جاروبرقی قوی به دقت جارو بکشید. جاروبرقی به برداشتن کنهها، تخمها و پوستههای ریز پوست که کنهها از آنها تغذیه میکنند، کمک میکند.
-
توجه به شکافها و درزها: به شکافها، درزها و قسمتهای زیرین مبلمان و تشکها توجه ویژه داشته باشید، زیرا کنهها ممکن است در این مکانها پنهان شده باشند.
-
نور خورشید: در صورت امکان، تشکها، بالشها و پتوها را برای چند ساعت در معرض نور مستقیم خورشید قرار دهید. اشعه فرابنفش نور خورشید میتواند به از بین بردن کنهها کمک کند.
-
سمپاشی گال در محیط
-
موارد استفاده از سمپاشی: سمپاشی گال معمولاً در موارد آلودگی شدید و گسترده به گال، به خصوص در خانههایی که چندین نفر به طور همزمان مبتلا شدهاند یا در محیطهای عمومی مانند خوابگاهها و پادگانها، توصیه میشود.
-
مواد سمپاشی: برای سمپاشی گال باید از مواد مخصوص ضد کنه (آکاریسید) که برای از بین بردن کنههای گال طراحی شدهاند، استفاده شود. از استفاده از حشرهکشهای عمومی که ممکن است برای کنهها مؤثر نباشند و برای انسان و حیوانات خانگی سمی باشند، خودداری کنید.
-
نحوه سمپاشی: سمپاشی باید به دقت و به طور کامل انجام شود. تمام سطوح و وسایلی که احتمال آلودگی آنها وجود دارد، از جمله تشکها، مبلها، فرشها، پردهها، درزها و شکافهای کف و دیوارها باید سمپاشی شوند.
-
رعایت نکات ایمنی: هنگام سمپاشی، حتماً از دستکش، ماسک و لباس محافظ استفاده کنید و دستورالعملهای ایمنی محصول سمپاشی را به دقت مطالعه و رعایت کنید. پس از سمپاشی، محیط را به خوبی تهویه کنید و تا خشک شدن کامل سطوح از ورود به محیط خودداری کنید. در صورت نیاز، از یک شرکت متخصص سمپاشی برای انجام سمپاشی گال کمک بگیرید.
چگونه از گسترش و سرایت گال جلوگیری کنیم؟
برای جلوگیری از بازگشت مجدد گال و شیوع آن در خانواده و جامعه، رعایت نکات پیشگیرانه زیر ضروری است:
-
درمان همزمان تمام اعضای خانواده: بسیار مهم است که تمام افرادی که در یک خانه زندگی میکنند، به طور همزمان تحت درمان گال قرار بگیرند، حتی اگر علائمی از گال نداشته باشند. ممکن است فردی به گال مبتلا باشد اما هنوز علائم خارش و ضایعات پوستی در او ظاهر نشده باشد، اما در عین حال میتواند بیماری را به دیگران منتقل کند. درمان همگانی از انتقال مجدد بیماری بین اعضای خانواده جلوگیری میکند.
-
محدود کردن تماس نزدیک با افراد مبتلا: گال از طریق تماس پوستی نزدیک و طولانی مدت منتقل میشود. تا پایان دوره درمان و اطمینان از ریشهکنی کامل کنهها، از دست دادن، بغل کردن و تماس پوستی نزدیک با افراد مبتلا خودداری کنید. از به اشتراک گذاشتن وسایل شخصی مانند لباس، حوله و رختخواب با افراد مبتلا جداً خودداری کنید.
-
شستشوی مرتب لباسها و ملحفهها و تمیز نگه داشتن محیط زندگی: به طور مرتب لباسها و ملحفهها را با آب داغ بشویید و محیط زندگی را تمیز و مرتب نگه دارید. این کار به کاهش احتمال باقی ماندن کنهها در محیط و انتقال مجدد آنها کمک میکند.
-
مراجعه مجدد به پزشک در صورت تداوم علائم: اگر پس از اتمام دوره درمان، خارش شدید و ضایعات پوستی همچنان ادامه داشت یا بدتر شد، باید مجدداً به پزشک مراجعه کنید. ممکن است درمان اولیه به طور کامل مؤثر نبوده باشد یا نیاز به درمانهای تکمیلی باشد. همچنین ممکن است علائم باقیمانده ناشی از حساسیت پوستی یا تحریک پوست باشند که نیاز به درمان جداگانه دارند. در هر صورت، پیگیری با پزشک برای اطمینان از بهبودی کامل ضروری است.
با رعایت دقیق این دستورالعملها و پیگیری مراحل درمان، میتوانید به طور مؤثر گال را از بین ببرید و از بازگشت مجدد آن جلوگیری کنید.
سمپاشی گال چطور انجام میشه و آیا لازمه؟
سمپاشی گال یکی از اقدامات ضروری برای از بین بردن مایتهای گال در محیطهای آلوده است، بهویژه در مواردی که چندین نفر در یک خانه یا محل مشترک به این بیماری مبتلا شدهاند. هدف از سمپاشی، از بین بردن کنههای باقیمانده روی سطوح، لباسها، ملافهها، مبلمان و سایر اشیایی است که ممکن است عامل انتقال بیماری باشند.
سمپاشی گال معمولاً به روشهای زیر انجام میشود:
-
بررسی میزان آلودگی – ابتدا متخصصان میزان شیوع کنه گال در محیط را بررسی میکنند. هرچه تعداد افراد مبتلا بیشتر باشد، نیاز به سمپاشی دقیقتر و چند مرحلهای خواهد بود.
-
انتخاب نوع سم مناسب – بسته به نوع محیط و شدت آلودگی، از سموم مخصوصی که برای از بین بردن کنههای مایت گال طراحی شدهاند، استفاده میشود.
-
اسپری کردن سم در نقاط حساس – سمها در قسمتهایی که احتمال حضور کنههای گال بیشتر است، مانند مبلمان، تختخواب، فرشها، پردهها و سایر سطوح آلوده پاشیده میشوند.
-
ایزوله کردن محیط برای مدت مشخص – پس از سمپاشی، معمولاً محیط باید برای چند ساعت بسته بماند تا سموم بهطور کامل تأثیر بگذارند.
-
تهویه محیط و نظافت نهایی – پس از گذشت زمان کافی، محیط باید بهخوبی تهویه شود تا از ورود سموم به سیستم تنفسی جلوگیری شود. سپس با استفاده از جاروبرقی و دستمالهای مرطوب، سطوح تمیز میشوند.
چه سمی برای از بین بردن گال بهتره؟
انتخاب سم گال: برای از بین بردن کنه گال در محیط، انتخاب سم مناسب بسیار مهم است. همه حشرهکشها برای از بین بردن مایت گال مناسب نیستند، زیرا برخی از آنها فقط روی حشرات بزرگتر مؤثرند و نمیتوانند کنههای ریز گال را نابود کنند.
چند مورد از موثرترین سمهایی که برای از بین بردن گال استفاده میشوند، عبارتاند از:
-
پرمترین – یکی از رایجترین سموم برای مقابله با کنههای گال است که هم برای درمان بدن و هم برای سمپاشی محیط بهکار میرود.
-
ایورمکتین (بهصورت اسپری محیطی) – این ماده معمولاً برای درمان داخلی افراد مبتلا تجویز میشود، اما نسخههایی از آن بهعنوان اسپری محیطی نیز کاربرد دارد.
-
سموم مخصوص کنهکشی (Acaricides) – این گروه از سمها بهطور خاص برای از بین بردن کنهها طراحی شدهاند و در سمپاشی محیطهای آلوده به گال بسیار مؤثرند.
-
محلولهای آمونیوم چهارگانه – این مواد نیز میتوانند در برخی موارد برای پاکسازی محیطهای آلوده مورد استفاده قرار گیرند، اما باید با احتیاط مصرف شوند.
نکته مهم این است که انتخاب نوع سم باید بر اساس شدت آلودگی، محیط موردنظر و حساسیت ساکنین انجام شود. در برخی موارد، بهتر است از متخصصان سمپاشی مشورت گرفته شود تا بهترین گزینه انتخاب شود.
قبل از سمپاشی گال چی کار کنیم که بهتر جواب بده؟
قبل از اقدام به سمپاشی، رعایت برخی نکات ضروری است تا فرآیند سمپاشی بهدرستی انجام شود و از تماس مستقیم با سموم جلوگیری شود.
-
تمام لباسها، ملافهها و وسایل پارچهای که قابل شستشو هستند، باید قبل از سمپاشی شسته شوند تا هرگونه کنه زنده از بین برود.
-
اشیای غیرقابل شستشو (مانند بالشهای بزرگ، پتوها و مبلمان) را در معرض سمپاشی قرار دهید تا احتمال باقی ماندن مایتهای زنده کاهش یابد.
-
تمام وسایل شخصی مانند شانه، برس مو و عروسکهای پارچهای باید یا شسته شوند یا در کیسههای پلاستیکی قرار داده شوند تا کنهها در آن محیط بمیرند.
-
در طول سمپاشی، افراد غیرضروری و حیوانات خانگی باید از محیط خارج شوند تا از تماس مستقیم با سموم جلوگیری شود.
-
بعد از سمپاشی، حداقل ۳ تا ۶ ساعت اجازه دهید محیط بسته بماند و سپس تهویه کامل انجام دهید.
موقع سمپاشی گال چی کار کنیم که خطر نداشته باشه؟
استفاده از سموم شیمیایی خطراتی دارد که اگر نکات ایمنی رعایت نشود، میتواند منجر به مشکلات تنفسی، حساسیت پوستی و حتی مسمومیت شود. برای جلوگیری از بروز این مشکلات، رعایت نکات ایمنی زیر ضروری است:
-
از ماسک و دستکش استفاده کنید – تماس مستقیم با سموم ممکن است باعث تحریک پوست یا مشکلات تنفسی شود.
-
از اسپری کردن مستقیم روی وسایل مورد استفاده خودداری کنید – بهتر است سطح تخت یا مبلمان را بعد از سمپاشی با پارچه یا کاور مناسب بپوشانید.
-
سمپاشی را در محیطهای بسته با تهویه مناسب انجام دهید – پس از سمپاشی، درها و پنجرهها را برای چند ساعت باز بگذارید.
-
اگر فردی در خانه مشکلات تنفسی دارد، بهتر است از روشهای ایمنتر مانند شستشوی مداوم وسایل و قرنطینه اشیا استفاده کند.
-
از متخصصان سمپاشی کمک بگیرید – اگر نمیدانید چگونه سمپاشی را انجام دهید، بهتر است این کار را به متخصصان حرفهای بسپارید تا خطری متوجه شما نباشد.
هزینه سمپاشی گال چقدره و ارزشش رو داره؟
هزینه سمپاشی گال به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله:
-
متراژ محیط آلوده – هرچه فضا بزرگتر باشد، میزان مواد موردنیاز بیشتر شده و هزینه افزایش پیدا میکند.
-
شدت آلودگی – اگر آلودگی گسترده باشد، ممکن است نیاز به چند مرحله سمپاشی باشد که باعث افزایش هزینه خواهد شد.
-
نوع سم مورد استفاده – سموم با کیفیت بالاتر معمولاً قیمت بیشتری دارند، اما تأثیرگذاری بهتری نیز خواهند داشت.
-
نیاز به خدمات تخصصی – در برخی موارد، برای انجام سمپاشی به کمک متخصصان حرفهای نیاز است که هزینه جداگانهای در بر خواهد داشت.
بهطور کلی، هزینه سمپاشی گال در یک واحد مسکونی معمولی میتواند از چند صد هزار تا چند میلیون تومان متغیر باشد. اگر آلودگی شدید باشد و نیاز به سمپاشی چند مرحلهای باشد، هزینهها افزایش خواهند یافت.
بعد از سمپاشی گال چی کار کنیم که دوباره برنگرده؟
بعد از انجام سمپاشی، رعایت چند نکته کلیدی میتواند به جلوگیری از بازگشت مجدد مایتهای گال کمک کند:
-
محیط را بهخوبی تهویه کنید – چندین ساعت درها و پنجرهها را باز بگذارید تا گازهای سموم از محیط خارج شوند.
-
تمام سطوح را با یک دستمال مرطوب تمیز کنید – میزها، صندلیها، و سطوحی که با دست لمس میشوند را با دستمال آغشته به آب و مواد شوینده پاک کنید.
-
تمام وسایل شخصی و لباسها را مجدداً بررسی کنید – اگر لباس یا وسیلهای از مرحله قبل جا مانده بود، حتماً با دقت تمیز و ضدعفونی شود.
-
بعد از سمپاشی، حداقل تا ۴۸ ساعت از ورود کودکان و حیوانات خانگی به محیط خودداری کنید تا از تماس احتمالی با سموم جلوگیری شود.
-
یک دوره درمان تکمیلی برای فرد مبتلا در نظر بگیرید – حتی اگر محیط را سمپاشی کردهاید، باید مطمئن شوید که فرد مبتلا به گال نیز دوره درمان خود را کامل کرده است تا بیماری دوباره باز نگردد.
با رعایت این اقدامات، میتوان از بازگشت کنههای گال جلوگیری کرد و محیطی سالم و عاری از این انگل مزاحم ایجاد نمود.
سوالات متداول درباره گال و سمپاشی آن
۱. آیا گال بدون درمان هم از بین میرود؟
خیر، گال بدون درمان از بین نمیرود و حتی میتواند بدتر شود. کنههای گال در زیر پوست زندگی و تخمریزی میکنند، و بدون استفاده از داروهای مناسب، تکثیر میشوند و علائم بیماری شدیدتر میشود. درمان شامل کرمهای مخصوص مانند پرمترین، قرص ایورمکتین و در برخی موارد، سمپاشی محیط است. اگر درمان انجام نشود، فرد آلوده میتواند برای ماهها یا حتی سالها ناقل بیماری باشد و آن را به دیگران منتقل کند.
۲. بعد از درمان گال چرا هنوز خارش دارم؟ آیا گال از بین نرفته؟
خارش بعد از درمان گال یک واکنش طبیعی بدن است و ممکن است تا چند هفته ادامه داشته باشد. این خارش ناشی از حساسیت بدن به بقایای کنههای مرده و مواد دفعی آنها است. اما اگر خارش بیش از ۴ هفته ادامه داشت یا ضایعات جدید ظاهر شد، ممکن است درمان کامل نشده باشد. در این صورت باید دوباره به پزشک مراجعه کنید و در صورت نیاز، درمان را تکرار کنید. استفاده از آنتیهیستامینها و کرمهای ضدالتهاب میتواند به کاهش خارش کمک کند.
۳. آیا گال فقط از طریق تماس مستقیم منتقل میشود یا از طریق وسایل هم قابل انتقال است؟
گال عمدتاً از طریق تماس مستقیم پوستی طولانیمدت منتقل میشود، اما وسایل شخصی آلوده مانند لباس، ملافه، حوله، و حتی مبلمان نیز میتوانند کنهها را به فرد دیگری منتقل کنند. کنههای گال میتوانند تا ۲ تا ۳ روز روی سطوح زنده بمانند، بنابراین شستشوی لباسها با آب داغ، قرنطینه وسایل و در موارد شدید، سمپاشی محیطی برای جلوگیری از انتقال مجدد ضروری است.
۴. چگونه میتوانم مطمئن شوم که گال دوباره برنمیگردد؟
برای جلوگیری از بازگشت گال، رعایت موارد زیر ضروری است:
-
درمان همزمان تمام اعضای خانواده، حتی اگر علائمی نداشته باشند.
-
شستشوی لباسها و ملحفهها با آب داغ و خشک کردن با حرارت بالا.
-
تمیز کردن مبلها، فرشها و تشکها با جاروبرقی قوی.
-
نگهداری وسایل غیرقابل شستشو در کیسههای پلاستیکی دربسته برای حداقل ۷ روز.
-
سمپاشی محیط در موارد آلودگی گسترده یا بازگشت مکرر بیماری.
۵. هزینه سمپاشی گال چقدر است و آیا برای همه لازم است؟
هزینه سمپاشی گال به متراژ محیط، شدت آلودگی، نوع سم مصرفی و خدمات شرکت سمپاشی بستگی دارد. معمولاً هزینه از چند صد هزار تا چند میلیون تومان متغیر است. اگر تعداد افراد مبتلا زیاد باشد یا محیطی مانند خوابگاه، مهدکودک یا خانه سالمندان درگیر شده باشد، سمپاشی گال ضروری است. اما اگر فقط یک فرد مبتلا باشد و بتواند محیط را با شستشوی مناسب و ضدعفونی کردن وسایل کنترل کند، سمپاشی ممکن است لازم نباشد. در موارد شدید، مشورت با متخصصان سمپاشی توصیه میشود.