مقدمه
تب دانگ، یک بیماری ویروسی که توسط پشه‌های آئدس منتقل می‌شود، یکی از بیماری‌های جدی و نگرانی‌های بهداشتی در جهان محسوب می‌شود. این بیماری با علائمی مانند تب بالا، دردهای شدید مفصلی و عضلانی، و بثورات پوستی شناخته می‌شود و می‌تواند به شکل شدیدتری مانند تب دانگ هموراژیک بروز کند. در ایران نیز مواردی از این بیماری گزارش شده است که در ادامه به بررسی آخرین وضعیت آن می‌پردازیم.
وضعیت کنونی تب دانگ در ایران
بر اساس گزارشات نظام مراقبت سندرمیک جاری در کشور، از ابتدای سال ۱۴۰۳ تاکنون بالغ بر ۱۲۲ مورد مثبت تب دانگ تا تاریخ ۳ تیر ماه تشخیص داده شده است. اکثریت موارد تشخیص داده شده در کشور امارات متحده عربی به بیماری مبتلا شده‌اند و از این بین ۶ بیمار در شهر بندرلنگه تشخیص داده شده‌اند که بدون سابقه سفر به خارج کشور هستند و انتقال محلی محسوب می‌شوند. بیماران اکثراً سابقه سفر به کشور امارات داشته‌اند و تعداد ۳ مورد از بیماران سابقه سفر به کشورهای پاکستان، عمان و بنین (غرب افریقا) داشته‌اند. به غیر از یکی از بیماران که اهل آفریقا است، باقی بیماران دارای ملیت ایرانی هستند. موارد مثبت وارده از خارج کشور عمدتاً در استان فارس توسط دانشگاه‌های علوم پزشکی گراش، لار، جهرم و شیراز تشخیص داده شده‌اند. باقی موارد در دانشگاه‌های هرمزگان، خراسان رضوی، بوشهر، چابهار، زاهدان، شهید بهشتی، گیلان، قم، قزوین و ایران تشخیص داده شده‌اند. وضعیت عمومی اکثر بیماران پایدار است. در تمامی استان‌هایی که بیمار تب دانگ تشخیص داده شده است، برخی از بیماران در بیمارستان بستری شده‌اند و تعدادی از آنها هم‌اکنون در بیمارستان بستری هستند و حال عمومی همه آنان خوب است.
پراکندگی پشه‌های ناقل در ایران
پشه‌های آئدس، به ویژه گونه‌های Aedes aegypti و Aedes albopictus، به عنوان ناقلین اصلی ویروس تب دانگ شناخته می‌شوند. در حال حاضر پشه آئدس اجیپتی در استان‌های هرمزگان، سیستان و بلوچستان (چابهار و کنارک)، بوشهر (عسلویه و کنگان) و آئدس آلبوپیکتوس در استان گیلان گسترش دارد. این پشه‌ها به دلیل توانایی بالای خود در انتقال بیماری‌های مختلف، از جمله بیماری‌های ویروسی، بسیار شناخته شده‌اند و حضور آنها در مناطق مختلف کشور تهدیدی جدی برای سلامت عمومی محسوب می‌شود.
اقدامات پیشگیرانه و مقابله با تب دانگ
برای مقابله با شیوع تب دانگ و کاهش خطر انتقال بیماری، اقدامات پیشگیرانه مختلفی باید انجام شود. این اقدامات شامل حذف زیستگاه‌های مناسب برای تخم‌گذاری پشه‌ها، استفاده از مواد دافع پشه، کنترل بیولوژیکی و برنامه‌های آموزشی و آگاهی‌بخشی می‌باشد. حذف منابع آب راکد در اطراف خانه‌ها و مناطق شهری، تخلیه و تمیز کردن گلدان‌ها و ظروف آب حیوانات، و استفاده از اسپری‌های حشره‌کش و مواد دافع پشه می‌تواند به کاهش جمعیت پشه‌ها و جلوگیری از انتقال بیماری کمک کند. همچنین، برنامه‌های آموزشی و آگاهی‌بخشی می‌توانند به مردم کمک کنند تا اقدامات پیشگیرانه مناسبی را انجام دهند و از شیوع بیماری‌های منتقله توسط پشه‌ها جلوگیری کنند.
نتیجه‌گیری
تب دانگ یکی از بیماری‌های ویروسی جدی است که توسط پشه‌های آئدس منتقل می‌شود و در بسیاری از مناطق جهان از جمله ایران گزارش شده است. با توجه به گزارش‌های اخیر، مواردی از ابتلا به این بیماری در کشور ثبت شده است که برخی از آنها ناشی از انتقال محلی هستند. مقابله با شیوع تب دانگ نیازمند اقدامات جامع و هماهنگ است که شامل حذف زیستگاه‌های پشه‌ها، استفاده از مواد دافع پشه، کنترل بیولوژیکی و برنامه‌های آموزشی و آگاهی‌بخشی می‌باشد. با انجام این اقدامات می‌توان از گسترش بیماری و تهدیدات ناشی از آن جلوگیری کرده و سلامت عمومی را حفظ نمود.